Στην Ελλάδα του σήμερα, η έννοια της μαίας συχνά περιορίζεται στο πλαίσιο του νοσοκομείου: μια επαγγελματίας που βοηθάει «την ώρα της γέννας». Ωστόσο, η μαία δεν είναι (και ποτέ δεν ήταν) απλώς «ένα χέρι βοηθείας» στον τοκετό. Είναι η συνοδοιπόρος της γυναίκας σε μια από τις πιο μεταμορφωτικές περιόδους της ζωής της: από τη σύλληψη μέχρι τη λοχεία – και πέρα από αυτή.
⊚ Η Μαία ως συνεχής συνοδός
Η σύγχρονη ανεξάρτητη μαία δεν παρέχει μόνο ιατρική υποστήριξη. Παρέχει συνέχεια, ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Βρίσκεται δίπλα στη γυναίκα από την πρώτη θετική χοριακή, στις απορίες, στους φόβους, στους πόνους, στις χαρές. Δεν είναι αντικαταστάσιμη από ένα ραντεβού 15 λεπτών με έναν γιατρό ή μια τυπική παρακολούθηση.
Η συνεχής φροντίδα από τη μαία βασίζεται σε σχέση εμπιστοσύνης. Γνωρίζει τη γυναίκα, το σώμα της, την ψυχολογία της. Γνωρίζει το πώς αναπνέει όταν αγχώνεται και το πώς χαλαρώνει όταν αισθάνεται ασφαλής. Αυτή η γνώση είναι ανεκτίμητη, ειδικά στον τοκετό.
⊚ Τι κάνει μια ανεξάρτητη μαία;
Ο ρόλος της ανεξάρτητης μαίας ξεκινά από:
- Την προετοιμασία για τη γονιμότητα
- Την παρακολούθηση μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης
- Την προγεννητική ενημέρωση (μαθήματα τοκετού, θηλασμού, βρεφικής φροντίδας)
- Την παρουσία στον τοκετό, είτε αυτός συμβεί στο σπίτι, είτε σε μαιευτήριο
- Τη φροντίδα στη λοχεία: σωματική αποκατάσταση, ψυχολογική στήριξη, θηλασμός
Σε πολλές περιπτώσεις, αναλαμβάνει και ολοκληρωμένες παρεμβάσεις στο σπίτι: ζυγίσματα, περιποίηση τραύματος, βρεφικό μασάζ, στήριξη σε baby blues ή επιλόχεια κατάθλιψη.
⊚ Ιατρική αλλά και ανθρώπινη φροντίδα
Η μαία έχει επιστημονική κατάρτιση. Γνωρίζει φυσιολογία, παθολογία της κύησης, καρδιοτοκογραφήματα, πρώτες βοήθειες, αναζωογόνηση νεογνού. Αλλά η δύναμή της είναι η ανθρώπινη προσέγγιση. Δεν βλέπει μια γυναίκα-ασθενή· βλέπει μια γυναίκα-πρωταγωνίστρια.
Η μαία σέβεται τον ρυθμό του σώματος, τις επιθυμίες της γυναίκας, το δικαίωμά της να επιλέξει το πού και το πώς θα γεννήσει. Δεν παρεμβαίνει χωρίς λόγο· εμπιστεύεται τη φύση, χωρίς όμως να αγνοεί την ευθύνη.
⊚ Η διαφορά με το σύστημα
Στα δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία, οι μαίες εργάζονται σε βάρδιες. Δεν μπορούν να προσφέρουν τη συνέχεια φροντίδας που είναι τόσο σημαντική για τη γυναίκα. Στον τοκετό, μπορεί να αλλάξουν πρόσωπα πολλές φορές, και αυτό διαταράσσει την ψυχολογική ασφάλεια της επίτοκης.
Η ανεξάρτητη μαία, από την άλλη, είναι εκείνη που γνωρίζεις ήδη. Δεν εμφανίζεται απλά όταν ξεκινάει ο πόνος – έχει ήδη χτίσει μαζί σου μια σχέση. Σου έχει μιλήσει για στάσεις, για αναπνοές, για ιατρικές επιλογές. Ξέρεις ότι μπορείς να της τηλεφωνήσεις στις 3 τα ξημερώματα. Είναι εκεί.
⊚ Γιατί έχει σημασία αυτό;
Οι μελέτες δείχνουν πως η συνέχεια φροντίδας από τη μαία μειώνει τις καισαρικές, τους τοκετούς με επεμβάσεις, και τις ψυχολογικές δυσκολίες μετά τη γέννα. Αυξάνει τη διάρκεια του θηλασμού και ενισχύει το δέσιμο μητέρας-βρέφους.
Ακόμη πιο σημαντικό, όμως, είναι το ότι η γυναίκα νιώθει ικανή, δυνατή, ενημερωμένη και σε έλεγχο. Δεν νιώθει ότι «την παρέδωσαν» από χέρι σε χέρι. Νιώθει πως έχει πλάι της κάποιον που την ακούει.
⊚ Η μαία είναι επιλογή ζωής
Σε μια εποχή όπου η ιατρικοποίηση της γέννας έχει φτάσει σε υπερβολικά επίπεδα, η μαία επαναφέρει τη φυσικότητα και τον σεβασμό στο επίκεντρο. Δεν είναι αντι-ιατρική. Είναι υπέρ της ενημερωμένης, τεκμηριωμένης και σεβαστής επιλογής.
Η παρουσία μιας ανεξάρτητης μαίας δίπλα σε μια γυναίκα, δεν είναι πολυτέλεια. Είναι επένδυση στην εμπειρία της μητρότητας – σωματικά, ψυχολογικά και συναισθηματικά.
Και ίσως, στο τέλος της ημέρας, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία, δεν είναι μόνο πώς γεννήθηκε το παιδί. Είναι πώς γεννήθηκε η μητέρα.
